Szkolić zawodowo…
Pan Janusz starannie dobiera grube
(temperatura topnienia stali to 3000 st.C) rękawice, skóra w środku musi być
mięciutka, przycisk na uchwycie spawalniczym trzeba czuć. Delikatnie... - mówi. Uśmiecha się – tak jak z kobietą...
Równy
sznureczek, plecionka spawu, łączy elementy w dużej konstrukcji. Sięga prawie
pod sufit hali. To zawiasy do pieców hartowniczych, duże komory, w których
hartuje się materiały gatunkowe, by podwyższyć ich twardość. Konstrukcja ma dwa
poziomy, to efekt pracy zespołowej.
Pan Janusz rysuje rysikiem kontur na
blasze. Błotniki na przyczepkach – samochodowych, rolniczych, z czasem się
zużywają. Nowe można, na gilotynie, wyciąć z blachy, tak by pasowały na koła,
punktowo zespawać... Naprawić urządzenie do szlifowania desek dla zakładu
stolarskiego, dorobić części; w rękach pana Janusza wydaje się to proste...
Lata, czy dziesięciolecia, praktyki... Oprócz pana Janusza jeszcze kilku innych
pracowników pracuje tu od początku, od ukończenia przez nich międzyrzeckiego
Zakładu Doskonalenia Zawodowego, to jest ponad 20 lat... Niemal od początku
powstania Warsztatów, przebudowanych z latach 70. z budynku masarni. Przed wojną w hali budynku była elektrownia parowa.
Nie tak dawno świętowaliśmy Dzień
Edukacji Narodowej, w WZDZ – szkolnictwa zawodowego. Integracyjne spotkanie.
Kierownik Wojewódzkich Warsztatów Doskonalenia Zawodowego Tomasz Kliszcz mówił
mi o potrzebie kształcenia w kraju jak największej liczby uczniów - ze względu
na braki na rynku pracowników w zawodzie ślusarzy, tokarzy, frezerów. W Warsztatach
uczą się wszystkiego - od początku. Po skończeniu szkoły i praktyk praca dla
absolwentów tych kierunków na pewno będzie.
WZDZ, jako funkcjonujący w ramach
stowarzyszenia, posiadającego wiele jednostek szkoleniowych, ma refundację
wynagrodzeń pracowników młodocianych ze środków Funduszu Pracy (Rozp. Min. Pr.
i Pol. Społ. w sprawie refundowania ze środków Funduszu Pracy wynagrodzeń
wypłacanych pracownikom młodocianym. Ustawa o promocji zatrudnienia i
instytucjach rynku pracy). Nie ma jednak (od około10. lat) pieniędzy na etaty
dla wykładowców, nie ma środków na materiały do praktycznej nauki zawodu.
Obecnie szkolnictwo zawodowe, jak mówią
mi pracownicy WZDZ, z tego powodu - mocnego niedofinansowania z ministerstwa
oświaty, prawie nie istnieje... Tymczasem w rozwiniętych krajach europejskich
szkolenie zawodowe się ceni, dotacje państwowe są duże. Według opinii
szkoleniowców rozbudowy wymaga szkoleniowy park maszyn, konieczny jest zakup
nowych urządzeń.
Miejsca takie jak to, gdzie na
maszynach konwencjonalnych – które nie wymagają, w odróżnieniu od maszyn numerycznych
- do realizacji zadania napisania specjalnego programu komputerowego (działania
nieopłacalnego dla rynku mniejszych, jednostkowych usług), prowadzi się, obok
działalności produkcyjnej, praktyczne, rzeczywiste uczenie zawodu. (Dobry)
ślusarz – jak mówi mi znajomy pasjonat starych samochodów – to artysta...
Nabycie podstawowych umiejętności zawodowych jest warunkiem szansy
uczestniczenia w rynku pracy. Wszechstronnego doświadczenia zawodowego nabiera
się ucząc się poprzez pracę na klasycznych, wykonujących różne zadania,
maszynach konwencjonalnych.
W hali roboczej owinięta taśmą,
nakryta, czeka na wysyłkę do klienta wiertarka stołowa (WSM-16). Nieduże
urządzenie, części pracujące wytacza się od podstaw, z odlewu korpusu, na
konwencjonalnych tokarkach WZDZ (jest tych maszyn w hali kilkanaście rodzajów),
wyrób własny Warsztatów. Wiertarka WSM-16
przeznaczona jest do wiercenia, pogłębiania, rozwiercania otworów w małych
przedmiotach wykonanych z różnych materiałów. Znajduje zastosowanie w przemyśle
optycznym, precyzyjnym, elektro-i teletechnicznym, maszynowym i innym. WZDZ
robi je od lat 80., na konkretne zamówienie klienta.
Hala frezarek. Pan Krzysztof w akcji... W umocowanym w imadle prostokątnym
kawałku metalu rytmicznie, w strumyczku Emulgatora (płyn chłodzi rozgrzany
metal) zagłębia się ostrze głowicy frezerskiej. Warstwa po warstwie żłobi rowek
– według przypiętego u góry rysunku technicznego, w rzucie z trzech stron.
Z okrągłych walców wytacza się na tokarce
ślimacznice; podzespoły do maszyn. Trzeba to zrobić precyzyjnie. Pan Zbyszek
(instruktor nauki zawodu) – o maszynach mówi mi, że – trzeba wiedzieć, kiedy maszynę włączyć, albo kiedy – wyłączyć...
No tak.
Wertuję jeden z podręczników,
poradników mechanika... Kolumny tabel, algorytmy. Niezbędne do wykonania podzespołów jest
nieustanne odkurzanie szkolnej wiedzy z matematyki, tutaj bardzo praktycznie
zastosowanej. Do wykonania części zamiennej do sprzętu rolniczego, innego,
potrzebne są wiadomości o funkcjach tangens
i cotangens; wzór matematyczny
pozwala na precyzyjne wyliczenie kąta skosu np. zęba w ślimacznicy.
Trzy hale maszyn – tokarki,
frezarki, szlifierki. Do obróbki elementów płaskich i okrągłych. Wytaczarka
karuzelowa... W hali głównej na ścianie tablica dla uczniów. Przygotowania do
egzaminów praktycznych są w toku... Gwinty metryczne (używane w WZDZ), inne
rodzaje narzędzi do gwintowania; stożkowe, rurkowe, amerykańskie - ze skosem
pod innym kątem, według norm polskich i ISO... I wiertła, które należy dobrać
do nich. Trasometr – nanosi rzeczywisty wymiar na detal... Kiedy wytłumaczy to
ktoś z doświadczeniem, i wieloletnią praktyką – a uczeń słucha... - nie jest to takie trudne – mówi pan Janusz.
Iwona
Wróblak
listopad 2019
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz