Międzyrzeckie spotkania z historią po raz ósmy

            Sala starościńska. Dyrektor Muzeum mgr Andrzej Kirmiel zaprasza na VIII sesję historyczną, zorganizowaną przez Stowarzyszenie Regionalistów „Środkowe Nadodrze” i Muzeum w Międzyrzeczu. Sponsorami konferencji jest Starostwo Powiatowe w Międzyrzeczu, Wydawnictwo „Arcanum” – Katarzyna Sanoka – Tureczek, Księgarnia Akademicka – Bogusław Mykietów.

            W programie do przedstawienia, jak co roku, kilkanaście referatów z różnych dziedzin, oscylujących wokół zagadnień dotyczących historii regionalnej.

            Agnieszka Indycka. „Wczesnośredniowieczna ceramika ze Starego Dworu. Przyczynek do początków wsi”. Nadzór archeologiczny związany z  remontem dworu pozwolił na ujawnienie licznych znalezisk ruchomego materiału archeologicznego. Duża ilość artefaktów z różnych okresów, od XII w. do czasów nowożytnych. Założony przez cystersów dwór datowany jest na I. poł. XVIII w. W pobliżu budynku znaleziono kilkadziesiąt fragmentów ceramiki; ręcznie lepione naczynia ze śladami obtaczania. Wskazuje to na wcześniejsze, niż podają źródła historyczne, ślady zasiedlenia wsi.

            Maksymilian Frąckowiak. „Skarb monet z XVI w. z Gorzycy, pow. międzyrzecki”. Gorzyca od pradziejów jest punktem penetracji osadniczej. W  pobliżu XVIII. wiecznych zabudowań folwarcznych znaleziono skarb cennych monet z okresu panowania Stefana Batorego i Zygmunta III Wazy. Trojaki i szóstaki koronne o dużej zdolności nabywczej w tamtym okresie, przypuszczalnie depozyt.

            Jakub Adamski. „Późnogotycka architektura kościoła farnego św. Jana Chrzciciela w Międzyrzeczu – próba nowej analizy”. Bogaty w szczegóły architektoniczne wykład o najstarszym i najciekawszym zabytku naszego miasta, jego historii. Chociaż na temat zabytku wydano wiele publikacji w  literaturze regionalnej i ogólnopolskiej, budowla jak dotąd nie jest rozpoznana w sposób wyczerpujący. Nie dysponujemy żadnymi pisanymi źródłami historycznymi dotyczącymi datowania powstania kościoła.

            Ryszard Patorski. „Polichromie w kościele p.w. św. Jana Chrzciciela ufundowane przez starostę międzyrzeckiego Wawrzyńca Myszkowskiego”. Podczas prac remontowych w prezbiterium natrafiono na XVI w. polichromie, ufundowane przez ówczesnego starostę międzyrzeckiego Wawrzyńca Myszkowskiego, przedstawiające sceny ze Starego Testamentu. Autor przypuszcza, że namalował je malarz ze Śląska. Polichromie to interesujący dla  historyków i epigrafów przykład malarstwa ściennego z tego okresu.

            Katarzyna Kornak. „Dokumenty księdza Jana Myślęckiego, proboszcza międzyrzeckiej parafii. Próba opracowania materiału archiwalnego”. Dokumenty z początku XVII w. – dekrety, dokumenty kancelarii kościelnej, dokumenty administracyjne ze zbioru należącego do księdza kanonika katedry poznańskiej, niektóre dobrze zachowane. Autentyczna literatura prawnicza z tamtego okresu.

            Bogusław Tomaszewski. „Przebieg i oznaczenie niemiecko – polskiej granicy państwowej”. W wyniku postanowień Traktatu Wersalskiego Międzyrzecz znalazł się w granicach prowincji poznańskiej. Wzdłuż nowej granicy postawiono znaki graniczne, są one świadkami skomplikowanych dziejów naszego regionu.

            Grzegorz Urbaniak. „Niemiecka stacja radiolokacyjna „Tirstein” pod Trzcielem”.

„Tirstein” była jednostką I. kategorii wykrywania nieprzyjacielskich samolotów. Była obsługiwana przez 231. Pułk Lotniczy. Krótka charakterystyka rodzajów radarów używanych przez Niemców.

            Wolfgang D. Brylla. „Międzyrzecz na trasie Wyścigu Pokoju oraz Tour de Pologne”. Pierwsza edycja Wyścigu Pokoju miała miejsce w 1948 r.  ostatnia w 2006 r. W Międzyrzeczu kolarzy gościliśmy w 1961 r. i w latach 1971 – 74. Autor przedstawił sylwetki znanych polskich kolarzy.

            Andrzej Chmielewski. „Koniec niemieckiego Międzyrzecza – wspomnienia ostatniego autochtona”. Referent omówił relacje świadków dramatycznych wydarzeń ze stycznia 1945 r. Skomplikowane życiorysy tzw. autochtonów, ludzi żyjących od wieków na terenie pogranicza polsko – niemieckiego.

            Ryszard Pastorski. „O historii portretów trumiennych z Muzeum w Międzyrzeczu”.

Najciekawsza i największa w kraju kolekcja portretów trumiennych ma również swoją historię najnowszą. Pan Patorski wiele z nich osobiście przywoził do Muzeum z okolicznych krypt i kościołów. Zajmował się też konserwacją uszkodzonych zabytków.

            Publikacja „Ziemia Międzyrzecka w przeszłości, tom VIII”, zawierająca teksty wszystkich wystąpień, jest do nabycia w Muzeum, będzie także do  wypożyczenia w naszych międzyrzeckich bibliotekach. Zachęcam do lektury. To pasjonująca książka, wydawnictwo naukowe, owoc pasji i pracy regionalistów reprezentujących różne dziedziny wiedzy.

Iwona Wróblak

czerwiec 2010